2024 жылғы 6 сәуірден 14 сәуірге дейін ХҚҚО медиаторлары Америка Құрама Штаттарында (Нью-Йорк және Вашингтон) халықаралық тағылымдамадан өтті. Іскерлік сапармен тағылымдама аясында медиаторлар Монтгомери қаласындағы медиация орталығына барды. Тағылымдамадан өтуші, ХҚҚО үйлестірушісі, медиатор Аида Заманбекова Орталықтан алған әсерімен бөлісті:
«Әр медиация орталығы бізді жылы лебізбен, тәжірибе мен біліммен бөлісуге деген үлкен ықыласпен қарсы алды. Орталықтың атқарушы директорының айтуынша, Монтгомеридегі бұл медиация орталығы Мэриленд штатындағы ең ірі орталық болып табылады, мұнда медиация Америка Құрама Штаттарында ең жақсы дамыған; Орталық 45 мектеппен жұмыс істейді. Кеңседе 6 адам, орталықта 100-ден астам еріктілер жұмыс жасайды. Олар негізгі курста, содан кейін арнайы курстарда оқытылады. Медиацияның негізгі курсын 40 сағат құрайды. Орталық негізінен мыналарды қарастырады:
- шағын бизнестегі қақтығыстар
- көршілік даулары
- мектеп жанжалдары (қорлау, ұрыс-керіс, төбелес, алымсақтық (харрасмент) және т.б.).
-ата-анамен даулар, мұрагерлік даулар
- баланың тұрғылықты жерін анықтау және т.б.
Орталық соттармен жұмыс істейді, соттар 10 000 долларға дейінгі сомадағы дауларды медиаторларға береді. Медиаторлар үшін медиация бойынша оқыту тегін. Егер тарап медиациядан бас тартса, сот тарапқа қатысты шектеу шараларын қолдана алады. Медиаторлар фасилитативтік сессияларды өткізеді және үлкен топтармен, қауымдастықтармен жұмыс істейді. Мысалы, кафе немесе көпқабатты үй салу кезіндегі даулар. Ерекше қажеттіліктері бар балаларға қатысты даулар.
Өзара әрекеттесу жолдары:
Белсенді әлеуметтік желілер, сауда-ойын-сауық орталықтарына барады, буклеттер таратады, мемлекеттік органдармен серіктестік, коммерциялық емес ұйымдармен.
Орталық медиаторлары жылына 20 мыңға дейін медиация жүргізеді. Бұл орталықта отбасылық ажырасу, алимент өндіру, мүлікті бөлу, коммерциялық даулар айналыспайды. Мұндай істер жеке медиаторларға жіберіледі. Орталық тек бала тәрбиесіне қатысты дауларды шешеді. Ол мемлекет және басқа да көздерден қаржыландырылады. 2 медиатор күніне 3 мектепке қызмет көрсетеді. Медиация мектеп психологтарымен бірлесіп жұмыс істейді және тыныш ортаны сақтау мен оқу үлгерімінің деңгейін төмендетпеуге мүмкіндік береді.
Мектеп жанжалдары бойынша медиацияның тиімділігі 93% құрайды, сол 93%-дың 85% ерікті түрде орындалады және 3 апта бойы сақталады, қалған пайыздарға ата-аналармен коучинг курсын өту ұсынылады. Медиатор балалармен бөлек, ата-аналармен бөлек жұмыс істейді.
Медиацияда аудармашыларды жиі пайдаланады. Ең күрделі медиация – көпмәдениеттілік. Әртүрлі тілді меңгерген медиаторлардың болуына тырысады. Ең танымал тілдер - испан, француз, қытай, эфиопия. Оларда татуластырушы судьялар жоқ, зейнеттегі судьялар медиацияда еріктілер ретінде жұмыс жасайды. Мектеп медиаторлары өтеді:
- негізгі курстың 40 сағаттық оқуы,
- 24 сағаттық коучинг
-8 сағат мамандану және
-2 практикалық кейс».
